P.L. TAK

3e HINK-STAP-SPRONG DOOR DE TIJD

Pieter Lodewijk Tak (Middelburg, 24 september 1848 – Domburg, 26 augustus 1907) was journalist en politicus. Tak was zoon van een rentmeester in Middelburg, waar hij na een mislukte rechtenstudie in 1878 buitenlandse overzichten ging schrijven voor de Middelburgsche Courant. Hij was bevriend met Floor Wibaut, die ook lid was van de Sociëteit Sint-Joris. Beide Middelburgers trokken naar de hoofdstad, Tak in 1882. Hij schreef daar voor De Amsterdammer en De Nieuwe Gids. Van dat laatste blad nam hij het financieel beheer over van Frank van der Goes, maar na een ruzie begon hij zijn eigen literair tijdschrift De Kroniek. Tak was eerst links-liberaal, aanhanger van Treub. In 1899 werd hij lid van de SDAP en ging hij werken bij Het Volk. Van de socialistische partijkrant werd hij in 1903 hoofdredacteur, nadat het partijbestuur Pieter Jelles Troelstra uit deze functie had ontheven.

P.L. Tak richtte in 1901 de woningbouwvereniging De Dageraad op. Deze corporatie noemde een complex woningen in Amsterdam-Zuid in de jaren-1920 naar de oprichter. Dit woningcomplex is beroemd wegens de fraaie architectuur in de stijl van de Amsterdamse School. In 1905 ontsloeg Tak de journalist Jacob Israël de Haan na de publicatie van diens roman Pijpelijntjes. De homoseksuele tendens in het boek was voor Tak niet aanvaardbaar. Wel maakte hij zich sterk voor vrouwenrechten. Van 1905 tot zijn vroege dood was hij bovendien partijvoorzitter, kamerlid voor het kiesdistrict Franeker, lid van Provinciale Staten en gemeenteraadslid van Amsterdam. Hij stierf in 1907 tijdens een vakantie op het landgoed Duinvliet bij Domburg aan een hartverlamming.