MUIZENEST

De Dam is een plein in het centrum van Amsterdam, het historische hart van de stad en de locatie van veel evenementen van nationale betekenis. Op de Dam staan het Koninklijk Paleis, de Nieuwe Kerk en het Nationaal Monument, waar de jaarlijkse Nationale Dodenherdenking wordt gehouden. Eveneens aan de oostzijde van het plein bevindt zich Hotel Krasnapolsky. Aan de noordoostzijde staat de Amsterdamse vestiging van het warenhuis De Bijenkorf. De gebouwen maken de Dam tot een toeristische trekpleister. ’s Zomers is de Dam ook bij duiven erg in trek. De Dam ontleent zijn naam aan de eigenlijke functie die het plein in het begin had: het was namelijk een dam in de Amstel, die tussen 1204 en 1275 werd gebouwd. De meest waarschijnlijke datum ligt tussen 1265 en 1275. De Dam vormde de eerste verbinding tussen de nederzettingen op de Warmoesstraat en de Nieuwendijk aan weerszijden van de rivier. Er zat een sluis in de dam, waarmee schepen geschut konden worden en waarmee ook gespuid kon worden. Door af en toe het water met grote kracht richting IJ te laten stromen, werd de haven (het Damrak) uitgeschuurd. De bovenkant van de dam werd geleidelijk breder, en de schutfunctie verdween. De dam werd groot genoeg voor een plein, dat de kern van de stad werd en waaromheen de stad zich verder ontwikkelde. Oorspronkelijk waren het twee pleinen. De eigenlijke dam heette Middeldam, het westelijke deel werd tot in de 16e eeuw Plaetse genoemd. Een gedeelte van de Dam aan de zijde van De Bijenkorf heeft de naam Vissersdam gedragen, omdat hier vis werd verhandeld. Het deel aan het Rokin heette Vijgendam. Beide namen zijn in 1957 vervallen. In 1795 is de naam tijdelijk veranderd in Revolutieplein en ten tijde van Napoleon in Napoleonplein.

Als marktplein had de Dam een waag, die in 1808 echter werd afgebroken op last van Lodewijk Napoleon, die toen zijn intrek nam in het Paleis op de Dam en zijn uitzicht belemmerd zag. Schepen konden tot 1841 aanmeren bij de Dam om goederen te laden en te lossen, totdat het huidige Damrak werd gedempt ten zuiden van de Oudebrugsteeg. Op het meest zuidelijke deel verrees tussen 1841 en 1845 de Beurs van Zocher. Na de bouw van de Beurs van Berlage in 1903, werd de beurs van Zocher gesloopt. Hier staat sinds 1914 De Bijenkorf. Van 1856 tot 1914 stond op de Dam voor het Paleis het beeld De Eendracht, ook wel bekend als Naatje van de Dam. Nadat dit monument vanwege het verval en verlegging van tramsporen was verwijderd, werd het deel tussen Kalverstraat en Nieuwendijk een groot plein.