HENRY TINDAL
10e HINK-STAP-SPRONG DOOR DE TIJD
Jhr. Hendrik Pieter (Henry) Tindal (‘s-Gravenhage, 27 juni 1852 – Sint-Petersburg (Rusland), 31 januari 1902) was een Nederlands militair, ondernemer en oprichter van De Telegraaf. Tindal was een lid van de familie Tindal, zoon van majoor der cavalerie Jhr. Willem Frederik Tindal (1816-1882) en een kleinzoon van luitenant-generaal Ralph Dundas baron Tindal (1773-1834). Hij trouwde in 1885 met Jacoba Johanna van Hoey Smith (1848-1932) met wie hij een zoon en een dochter kreeg. Zijn zus jkvr. Maria Tindal (1849-1932); was getrouwd met Gerard Adriaan Heineken (1841-1893), de oprichter van Heineken (brouwerij).
Van 1869 volgde Tindal een opleiding aan de Koninklijke Militaire Academie te Breda waarna hij als tweede luitenant naar Atjeh vertrok; in 1875 werd hij benoemd tot ridder in de Militaire Willems-Orde en in 1883 verliet hij de militaire dienst in de rang van kapitein. Daarbij publiceerde hij over verschillende onderwerpen maar vooral over militaire en buitenlandse zaken. In 1890 baarde een stuk in De Amsterdammer van zijn hand opzien omdat hij daarin meende dat koning Willem III niet meer in staat zou zijn te regeren. In de jaren 1891 en 1892 bemoeide hij zich opnieuw met het koningshuis toen hij koningin-regentes Emma bekritiseerde in de zogenaamde adjudantenkwestie en beweerde dat zij meer naar haar adjudanten dan naar ministers luisterde.
In 1893 richtte hij het ochtendblad De Telegraaf op nadat hij zich enkele jaren eerder al in het krantenbedrijf had gewaagd door een meerderheidsbelang in het dagblad De Amsterdammer te verwerven. Na enige jaren raakte hij in financiële problemen en werd hij in 1901 failliet verklaard. In deze periode verzorgde Amy Grothe-Twiss, wier man een vriend van Tindal was, een kinderrubriek in De Telegraaf. In 1902 overleed hij in het buitenland toen hij daar een waterzuiveringsinstallatie wilde verkopen.
In 2011 verscheen de volgende (late) recensie op het boek van H.J. Scheffer uit 1976: “Henry Tindal (1852-1902) kreeg de Militaire Willems-Orde. Maar Henry Tindal is geen drugsdealende kastelein. Hij begint een melkfabriek en een elektrische drukkerij. Bovendien is hij directeur van de Ozoneworks. Dit bedrijf houdt zich bezig met ‘het zuiveren van gecontamineerd water en métamorphoseren in potable water voor de geheele menschheid. Zulks door middel van Ozone.’ Op papier is het simpel. Ozon heeft een kiemdodende werking. Je wekt het op en leidt het door water. Hup, het water is drinkbaar. Tindal probeert de techniek te slijten aan alle Nederlandse steden, in combinatie met elektrische straatverlichting. Ook Tilburg zegt nee. Helaas is Tindal zijn tijd ver vooruit. Ozonisatie werkt pas echt goed na de Tweede Wereldoorlog. En dan blijkt het te duur voor commerciële exploitatie.
Zo pioniert Henry Tindal erop los met tal van gewaagde projecten. En zo maakt hij het geld op van zijn steenrijke vrouw. Jacqueline van Hoey Smith wordt in 1884 onterfd voor 16 miljoen gulden (nu ruim € 169 miljoen). Maar geen man overboord. Ze heeft nog genoeg vermogen om de fantastische plannen van haar man te financieren. Eigenlijk mislukt het keer op keer. Dat maakt Henry Tindal tot een tragische figuur. Hij gaat failliet en aan de drank. Zijn vader wordt het land uitgezet; die doet het met koningin Sophie (de eerste vrouw van Willem III). Een compagnon van Tindal krijgt een jaar gevangenisstraf omdat hij diezelfde koning uitscheldt voor ‘Gorilla’. Tindal probeert een paar keer in de Tweede Kamer te komen. Zonder succes.
Zijn politieke carrière mislukt ook omdat zijn jongste zus een haatcampagne tegen hem voert. Wilhelmina Tindal is getrouwd met een halve Duitse edelman. Deze Freiherr von Barnekow probeert alles om bij het familievermogen van de Tindals te komen. Daarom laat Henry zijn zus onder curatele plaatsen. Er volgt een lading stront: ‘Veile smeerlap met je Jodenkliek. Goede manieren krijgt men niet van het venten met lorren en oude hazenvellen’.
Verder is Henry Tindal de Derk Sauer van de negentiende eeuw. Hij koopt kranten en blaast ze nieuw leven in. Ook al met weinig resultaat. Begin 1902 is hij in St.-Petersburg aan het pitchen bij de Russische regering. Hij legt het daarbij niet alleen af tegen Siemens. Ook tegen een angina.
Hierdoor wordt zelfs zijn bekendste project het succes van een ander. Tindal is oprichter-eigenaar van De Telegraaf. Na zijn vroege dood wordt het dagblad verkocht. Het begint daarna aan een indrukwekkende opmars. Naast alle mislukkingen is er nóg iets leuks aan dit boek. Het is helemaal betaald door een achterneefje van Tindal. Freddy Heineken was in tegenstelling tot zijn oudoom een zeer succesvol zakenman.
Bibliografie
• Nederland in gevaar. Geen sensatie-roman maar werkelijkheid. Amsterdam, 1889.
• Aan de Eerste Kamer der Staten-Generaal. Amsterdam, 1890.
• Beschouwingen over de Legerwet. Amsterdam, 1891.
• Wat wij wenschen van den eerstvolgenden Minister van Oorlog. Amsterdam, [1891].
• Redevoering. Amsterdam, 1892.
Literatuur
• H.J. Scheffer, Henry Tindal. Een ongewoon heer met ongewone besognes. Bussum, 1976.
MUIZENEST 
Integratie valide- en invalide sport(ers):
De hink-stap-sprong
is het het begin:
Probeer als valide
maar eens een hink
waarna je nog rap
een stap
moet kunnen maken
waarbij je
zo moet uitkomen
dat je vervolgens
een sprong
kunt produceren
van een redelijke afstand
en de grond
voor de streep verlaat
LikeGeliked door 1 persoon
Pingback: DE ADJUDANTENKWESTIE | MUIZENEST