DE DRIE GRATIËN – 021

.
Jacques-Louis David (Parijs, 30 augustus 1748 – Brussel, 29 december 1825) was een Frans kunstschilder van ‘nuchtere’ historiestukken en portretten. Hij was de leidende figuur van het neoclassicisme en beïnvloedde veel 19e-eeuwse Franse schilders. David schilderde in de neoclassicistische stijl, waarbij hij zijn onderwerpen uit klassieke bronnen haalde. Hij schilderde geen ruïnes, zoals tot dan toe werd gedaan, maar probeerde de Romeinse Republiek te actualiseren. David weigerde om de klassieke kunst te kopiëren en koos ervoor om zijn talent en de vormen van de klassieke kunst te gebruiken voor revolutionaire ideeën, propagandistische doeleinden en om de waarden van patriottisme en de democratie te prijzen. Hij stelde tekening en herkenbare vorm boven (heldere) kleuren. Zijn schilderijen over de Klassieke Oudheid en de Franse Revolutie ademen deugd, heroïsche spanning en een Spartaanse sfeer. David was lid van een van de twee revolutionaire regeringscomités tijdens het Schrikbewind van Robespierre en werd de ceremoniemeester en huisschilder van de Franse Revolutie. Zijn beroemdste schilderij is ‘De dood van Marat’ uit oktober 1793. Mars ontwapend door Venus is een schilderij van Jacques-Louis David, dat hij schilderde een jaar voor zijn dood, in 1824.

Het monumentale doek ‘Mars ontwapend door Venus’ is het eindpunt van de loopbaan van de kunstenaar. Hij is 73 jaar oud wanneer hij er te Brussel aan begint en er drie jaar aan werkt. In een surrealistisch decor met een in een wolkenlucht zwevende tempel zijn Venus en haar handlangers, de drie Gratiën en Cupido, in volle actie. Mars laat zich als god van oorlog welgevallig ontwapenen en bezwijkt voor de charmes van Venus. Dit indrukwekkende en ambitieuze doek is een poging tot synthese van oudheid, idealisme en realisme. De oude kunstenaar heeft nog de energie om dit provocerend en spottend werk op een dergelijk groot formaat te schilderen en het op de koop te nog net voor zijn dood als Franse banneling in Parijs te laten tentoonstellen, daarenboven precies op het moment dat de romantiek op het Salon aldaar doorbreekt.