MUIZENEST

Mory Kanté (Kissidougou, 29 maart 1950) is een zanger en griot afkomstig uit Guinee. Hij was een van de 38 kinderen van El Hadj Djelifode, die 109 jaar zou zijn geworden. Zijn grootvader van moeders kant was een spiritueel leider in de grensregio tussen Mali en Guinee. Hij gaf zijn kleinkind zijn naam Mory mee. Zowel de vader van Mory Kanté (El Hadj Djelifode) als de moeder waren beide griot of djeli, in West-Afrika een dichter, lofzanger en muzikant die wordt beschouwd als bewaarder en verteller van mondeling overgebrachte tradities en geschiedenis. In de West-Afrikaanse traditie zijn griotten een endogame groep, wat wil zeggen dat een griot over het algemeen alleen huwt met een andere griot. Het woord griot zou afkomstig zijn van het Franse woord guiriot, dat een verbastering is van het Portugese criado, dat dienaar betekent.  Als kind bezocht Mory Kanté de Franse school. Hij leerde onder meer de balafoon te bespelen. Vanaf zijn vijftiende woonde hij enkele jaren bij een oom in Bamako, de hoofdstad van Mali, als onderdeel van zijn inauguratie als griot. In deze periode leerde hij gitaar spelen en maakte hij kennis met muziekstromingen uit andere delen van de wereld. In 1971 voegde Mory Kanté zich bij de muziekgroep The Rail Band, in eerste instantie als gitarist en balafonist, maar later ook als zanger. In 1978 verliet hij de groep omdat hij zich ergerde aan de opkomst van moderne, westerse instrumenten in de Afrikaanse muziek en begon hij met een studie naar traditionele Afrikaanse muziek en instrumenten. In deze periode groeide zijn bekendheid in Afrika. In 1984 vertrok Mory Kanté naar Parijs. Daar woonde hij aanvankelijk als illegaal zonder verblijfsvergunning. In Parijs nam hij het nummer Yéké yéké op, gezongen in het Dogon. De plaat werd tot ieders verrassing een enorme internationale hit. Het nummer gaat over een meisje dat haar bewondering uit voor haar jongere, mogelijk pasgeboren, broertje. Het was de eerste single van een Afrikaanse artiest waarvan meer dan één miljoen exemplaren werden verkocht. In veel landen, waaronder Nederland, haalde de plaat de nummer 1-positie. Mory Kanté geldt in Nederland als een eendagsvlieg, maar hij heeft vele cd’s gemaakt, een rijke internationale carrière en treedt nog steeds op voor volle zalen. Het nummer is inmiddels in tal van remix- en danceversies verschenen, maar die kunnen allemaal de prullenbak in. Steeds voegt een of andere luie deejay wat beats en galmeffecten aan het oorspronkelijke nummer toe en zet er zijn naam boven. De enige alternatieve versie is van de Chinees-Amerikaanse zangeres van cantopop (Westerse popmuziek met Kantonees-Chinese teksten en een vleugje Chinese invloeden) Priscilla Chan uit 1988, maar er gaat niks boven het origineel: Yéké yéké.
.

.