MAURICE RAVEL
Maurice Ravel (Ciboure, 7 maart 1875 – Parijs, 28 december 1937) was een Frans componist, die wordt beschouwd als een van de voornaamste componisten van de twintigste eeuw en, met zijn oudere landgenoot Claude Debussy, als de belangrijkste impressionist in de klassieke muziek en als voorloper/initiator van het expressionisme. Hij werd geboren aan de kust in Frans-Baskenland nabij de Spaanse grens en was van moederszijde van Baskische afkomst. Zijn vader was een ingenieur uit Franstalig Zwitserland. Nog in Ravels geboortejaar verhuisde het gezin naar Parijs.Hij kreeg op zevenjarige leeftijd zijn eerste pianolessen en werd in 1889 toegelaten aan het Parijse conservatorium, maar hij maakte zijn pianistenopleiding niet af. Na zijn voortijdige vertrek van het conservatorium keerde hij er in 1897 terug om bij Gabriel Fauré compositielessen te volgen. Tijdens zijn compositieopleiding deed Ravel verschillende vergeefse pogingen om de Prix de Rome te winnen. Niettemin begon Ravel naam te maken als componist, aanvankelijk met pianomuziek en liederen en later ook met orkestmuziek. Tot zijn vroegere werken behoren de kleine opera L’Heure espagnole (1907) en de Rhapsodie espagnole voor orkest (1907/8), die beide Ravels voorliefde voor Spanje verraden, en de beroemde Pavane pour une infante défunte (1909). Voor de Ballets Russes van Sergej Diaghilev schreef Ravel in 1912 het grootschalig opgezette ballet Daphnis et Chloé. In 1913 leerde Ravel Igor Stravinsky kennen, met wie hij samen Modest Moessorgski’s onvoltooide opera Chovansjtsjina bewerkte.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende Ravel zijn vaderland als vrachtwagenchauffeur in het leger, nadat hij als jongeman wegens zijn geringe postuur was afgekeurd voor militaire dienst. Ondanks zijn opgelaaide vaderlandsliefde behield hij afstand tot pleidooien om Oostenrijkse en Duitse componisten niet meer uit te voeren. In 1916 moest Ravel ziek vanuit Duitsland naar Frankrijk terugkeren. Kort daarop stierf zijn moeder, bij wie hij steeds gewoond had, waarop hij bij zijn broer introk. Na diens huwelijk kocht hij in 1921 de villa Le Belvédere in Montfort-l’Amaury bij Parijs, waar hij tot zijn dood zou blijven wonen. Het huis is nu een museum. In 1924 schreef Ravel Tzigane voor viool en luthéal, een verloren gewaand instrument dat in 1994 werd teruggevonden. In 1928 componeerde hij onder meer het pianoconcert in D voor de linkerhand voor Paul Wittgenstein (de oudere broer van Ludwig Wittgenstein), die in de Eerste Wereldoorlog zijn rechterarm had verloren. Wittgenstein wilde het echter spelen met belangrijke door hem aangebrachte wijzigingen, maar Ravel verbood dat. Dit leidde er wel toe dat de relatie tussen hen slecht werd en zij elkaar na 1933 nooit meer zagen. Ravel was zeer honkvast, maar in 1928 maakte hij wel een grote concertreis door de Verenigde Staten en Canada. In hetzelfde jaar kwam in opdracht van Ida Rubinstein zijn bekendste werk Bolero tot stand. Gedurende zijn laatste levensjaren was Ravel ten gevolge van een niet geheel opgehelderde neurologische aandoening niet meer in staat te schrijven. Hij stierf op 28 december 1937, 62 jaar oud, in een Parijs’ ziekenhuis. Hij werd begraven op de begraafplaats Levallois-Perret in Parijs, waar ook zijn ouders lagen. Ravel is, ondanks verschillende langdurige relaties, nooit getrouwd en is kinderloos gebleven.
Een van zijn werken waarvan talloze bewerkingen zijn gemaakt, is Pavane pour une infante défunte (Pavane voor een overleden Spaanse prinses). Ravel schreef het als 24-jarige voor de piano,maar bewerkte het in 1910 voor een georkestreerde versie. Het stuk werd al gauw bijzonder populair, wat voor Ravel een bron van ergernis werd omdat hij vond dat hij na de Pavane veel betere stukken had geschreven, die toch minder geliefd waren. Hij ergerde zich ook altijd buitengewoon aan stereotiepe uitvoeringen van zijn Pavane. Over de titel werd veel gespeculeerd. Ravel zei echter dat hij de titel simpelweg had gekozen omdat hij de alliteratie van de “p’s” in Pavane en pour én de “f’s” van Infante en défunte zo mooi had gevonden.
.
.