MUIZENEST

Delft,  zaterdag 6 januari 2019

De eerste dagen van 2019 werden gebruikt voor een kort bezoekje aan Delft. Daar werden de gebruikelijke monumenten bezocht, zoals de Nieuwe Kerk aan de Markt met het praalgraf van Willem de Zwijger en de Prinsenhof waar dezelfde zwijger op 10 juli 1584 door Balthasar Gerards werd vermoord. Veel oud leed, wat in onze jeugdjaren de geschiedenislessen behoorlijk domineerde. Het Oranjegevoel en een behoorlijke dosis nationalisme werd er bijna ingeramd. Dat viel in het katholieke zuiden nog niet mee, want daar was van oudsher de prins van Oranje niet echt geliefd. Van generatie op generatie werd doorgegeven dat diezelfde Vader des Vaderlands vanaf 1759 in bijvoorbeeld de rooms-katholieke Meierij van ’s-Hertogenbosch opdracht had gegeven alle dorpen plat te branden en de oogsten stelselmatig te verwoesten. De uithongeringstactiek slaagde niet, pas in 1629 werd ’s-Hertogenbosch uiteindelijk veroverd, maar in de periode 1759-1588 daalde door Willems meedogenloze optreden de bevolking in de Meierij met maar liefst zeventig procent. Geen wonder dat twee weken na de moord op Willem van Oranje in de Sint-Janskathedraal van ‘s-Hertogenbosch door kanunniken het Te Deum werd gezongen, uit dankbaarheid en blijdschap om de dood van de gehate prins. In andere delen van Brabant zal het sentiment niet veel anders zijn geweest. Maar al dat grote leed uit het verleden leeft nog slechts in de geschiedenisboeken. Nu loopt iedereen in diepe eerbied langs zijn praalgraf, bestudeerd de details van de enorme tombe en het interieur van de kerk. Met terugwerkende kracht toch wel een geschikte peer, die Willem.

Het dagje eindigde bij het stadhuis, dat aan de overkant van het enorme rechthoekige plein ligt. Het was januari, dus het was al rap donker. Het stadhuis kon al lang niet meer worden bezocht, maar geen nood. Rondom het plein is het vergeven van winkeltjes en kroegjes. Het was in de tussentijd ook behoorlijk fris geworden. Het was de hele dag bewolkt, zonder ook maar een straaltje zonneschijn maar gelukkig ook amper wind. De temperatuur was overdag amper boven het vriespunt uitgekomen en nu de avond begon te vallen, werd het toch best wel ijzig. Het had even wat gemiezerd, zodat de stenen in het plein glinsterden in de verlichting van winkels en kroegen.  Donker, koud en alles gesloten, behalve de cafés. Het werd trouwens ook tijd om wat te eten, dus zo rond half vijf zaten we als prinsheerlijk in een of andere eetcafé, waar het lekker warm was. Het was er op dat tijdstip nog redelijk stil. In die bruine kroeg een bordje met een boodschap vol klein leed: ‘Elk brood is het tragische verhaal van graan dat geen bier mocht worden’. Zo is het maar net. Dinie kon er wel smakelijk om lachen.