WILLIAM JAMES – het multiversum (1895)
William James (New York, 11 januari 1842 – Chocorua, 26 augustus 1910) was een Amerikaanse filosoof en psycholoog. Hij was degene die de moderne Europese psychologie naar de Verenigde Staten bracht en wordt beschouwd als een van de belangrijkste personen in de geschiedenis van de Amerikaanse psychologie. Als filosoof wordt hij in de traditie geplaatst van het pragmatisme, als een der hoofdpersonen naast C. S. Peirce en John Dewey. William was de oudere broer van de bekende Amerikaanse schrijver Henry James.
Hij had als psycholoog grotere belangstelling voor het belang van gewoontevorming en automatisme. Gewoontes zouden als het ware een netwerk van paden in de geest uitslijten, de hersenen conditioneren en energie in automatische reactiepatronen dwingen. Dit idee, dat overigens niet geheel nieuw was, werd zeer populair. En hoewel Karl Lashley zo’n veertig jaar later aantoonde dat hiervoor fysiologisch geen aanwijzingen zijn, bleef het voortleven. Twee andere theorieën waardoor James bekend werd liggen op het terrein van emoties en bewustzijnsstromen. James ging ervan uit dat emotie gelijk staat aan lichamelijke verandering. Elke emotie heeft zijn eigen veranderingen in het lichaam (een sneller kloppen van het hart, overeindstaande huidhaartjes, etc.). Daarin verschillen emoties van elkaar. Evenals Darwin geloofde hij dat emoties een evolutionaire functie hebben en dienen om het organisme klaar te maken voor een vechten-of-vluchten-reactie (fight or flight). James trok uit zijn theorie diverse conclusies, waaronder het idee genaamd de The Gospel of Relaxation, ook wel bekend tegenwoordig onder de Facial Feedback Hypothese. Het idee is: voel je je sip, maar wil je blij zijn, gedraag je dan vrolijk (en in het geval van de Facial Feedback Hypothese: glimlach). Emotie is immers niets meer dan een set veranderingen van het lichaam! Dit sluit aan bij de volkswijsheid dat kleren de man maken: uiterlijke veranderingen creëren innerlijke besluiten tot gedragsverandering en gewoontevorming, hetzij in positieve, hetzij in negatieve zin.
Ondanks zijn zwakke gezondheid produceerde hij een indrukwekkend aantal boeken en artikelen. Hij had een vlotte pen, las graag en veel en werd graag gelezen. Zijn belangrijkste en invloedrijkste werk op het gebied van de psychologie is The Principles of Psychology (2 delen), dat in 1890 uitkwam en waarin hij het pragmatisme verdedigde. James heeft ook belangrijk werk verricht op het terrein van de godsdienstwijsbegeerte.
James bedacht ook de term multiversum, waarover hij sprak in zijn essay ‘Is Life Worth Living?’uit 1895, waarmee hij doelde op de veelheid aan keuzes die mensen hebben. Zijn multiversum heeft geen kosmologische betekenis, maar door andere wetenschappers is het begrip multiversum later overgenomen en geïntroduceerd is de kosmologie, astrologie, filosofie en science-fiction. De term wordt momenteel bijna uitsluitedn gebruikt als de beschrijving van talloze universums, als de totale fysieke werkelijkheid. Deze multiversumhypothese stelt dat het totale universum zich eindeloos uitstrekt, ver voorbij wat wij kunnen waarnemen. Ons universum is dan slechts één van de talloze universums die totaal onafhankelijk van elkaar bestaan.Er zijn steeds meer wiskundige modellen die deze multiversumtheorie lijken te ondersteunen. De laatste theorie stelt dat het universum sinds de oerknal enorm is uitgedijd en ook eeuwig zal blijven uitdijen. Empirische bewijzen voor het multiversum zijn echter nooit te leveren; het multiversum zal altijd een verleidelijk raadsel blijven. Voor een grote groep geleerden, zoals de Zuid-Afrikaanse kosmologg George Ellis is het multiversum meer een concept, en voor hem ook een niet erg overtuigend concept, dan een degelijke theorie. In elk geval, de term is in de loop der jaren ver afgedwaald van hetgeen William James er in 1895 mee bedoelde.
MUIZENEST 
Het multiversum is enorm interessant! De theorie dat er voor elke beslissing of handeling die je uitvoert er een wereld bestaat waarin jij rondloopt die diezelfde beslissing niet heeft uitgevoerd. En dat daaruit dan een heel ander leven is voortgekomen.
LikeLike