HERBERT JOEKS

Herman Jozef van Hugten (Amsterdam, 26 november 1915 – aldaar, 28 juli 1993) was een Nederlands acteur en zanger die bekend werd onder de naam Herbert Joeks. Als kind heeft Joeks al belangstelling voor toneel en hij speelt in zijn jeugd al snel rollen bij het amateurtoneel. Omdat hij van het amateurtoneel niet kan leven, gaat hij werken als verkoper in een modemagazijn. Ironisch genoeg is het de bezetting van Nederland door Duitsland in mei 1940 die hem weer doet terugkeren naar zijn oude liefde. Om aan de tewerkstelling in Duitsland te ontkomen gaat hij bij een cabaret werken. Bij het gezelschap Trianon, dat onder leiding staat van Dolly Dolores, zingt hij Weense liedjes en houdt conferences. Maar zijn nieuw hervonden carrière duurt niet lang, al snel moet hij onderduiken.

Na de bevrijding stopt Joeks definitief met verkopen van kleding. Rens van Dordt engageert hem voor zijn revuegezelschap. Later zingt hij bij gezelschap van Herman Tholen, Gerard Walden en Berry Kievits en bij Faveur. In 1947 krijgt hij een vast contract bij het Theater Plezier van Floris Meslier, waar hij het drie jaar uit zou houden. In diezelfde tijd treedt hij ook veelvuldig op voor de radio in programma’s als De bonte dinsdagavondtrein, Mimoza en Negen heit de klok. Als hij in 1951 opstapt bij Meslier wordt hij door de Snip en Snaprevue ingehuurd. Intussen komt ook de televisie op en in 1955 gaat Joeks werken bij de vaste toneelkern van de Nederlandse Televisiestichting. Tussen 1955 en 1958 speelt hij zo’n honderd rollen in diverse producties.

Als de toneelkern in 1958 wordt ontbonden gaat Joeks verder als freelancer. Joeks speelt in diverse televisieprogramma’s, films (Fanfare, Het wonder-lijke leven van Willem Parel), cabaret en toneelstukken. Hij krijgt nationale bekendheid met de rol van de indiaan Klukkluk in de televisieserie Pipo de clown. Klukkluk is een indiaan en tevens de beste vriend van de clown Pipo. Hij heeft een pijl-schiet-act in Pipo’s voorstelling, maar zijn schietkunst is niet bijster overtuigend. Bij ieder schot bezigt Klukkluk dan ook de uitdrukking ‘Floepens, mis!’ Door Pipo wordt hij Klukkluk de misschiet-indiaan genoemd. Klukkluk spreekt een gebroken Nederlands, zoals dat in de jaren ’60 van de twintigste eeuw wel vaker aan indianen werd toegedicht. Een voorbeeld: hij zegt mij zijn zeer van de bange als hij bedoelt ‘ik ben heel bang’. Zijn uitdrukking dat zijn van de gekke werd echter in een enigszins afgezwakte vorm als ‘dat is toch van de gekke’ algemeen geaccepteerd Nederlands. Er is nog steeds een site die allerlei uitspraken van Klukkluk bewaard. Joeks zal dit personage tussen 1958 – 1980 diverse keren vertolken.

Tussen 1974-1980 speelt hij nog in het revue-gezelschap van Koos van der Velde. Dan zet hij een punt achter zijn carrière. Hij overleed op 77-jarige leeftijd in het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis in Amsterdam.