MUIZENEST

Arnold Borret (Maastricht, 28 oktober 1848 – Paramaribo, 6 februari 1888) is een Nederlandse jurist die actief werd in de kolonie Suriname als rechter, priester en kunstenaar. Zijn teken- en schilderwerk geeft een breed beeld van het Suriname op het eind van de negentiende eeuw. Hij stamde uit een voorname Bossche, katholieke familie. Zijn vader Eduardus Borret (‘s-Hertogenbosch, 17 augustus 1816 – Den Haag, 10 november 1867), een zoon van Antonius Borret die van 1842 tot 1850 gouverneur van Noord-Brabant was, was een bestuurder en politicus. Hij was eerst advocaat-generaal in Maastricht en later in de Tweede Kamer behoorde hij als katholiek tot de conservatieven. Hij was dertien jaar staatsraad en werd in het kabinet-Van Zuylen van Nijevelt minister van Justitie. Hij overleed in deze functie. Toen Arnold vijf jaar oud was overleed zijn moeder. Op tienjarige leeftijd ging hij naar het college der Jezuïeten te Katwijk. Vanaf zijn achttiende studeerde hij rechten aan achtereenvolgens de universiteiten van Leuven, Leiden en Utrecht. In 1872 promoveerde Borret en vestigde hij zich als advocaat in Rotterdam. In 1878 werd Borret benoemd tot griffier aan het Hof van Justitie in Paramaribo. Twee jaar later werd hij, na het ontslag van J.H. Gilquin, aan dat hof als rechter geïnstalleerd. Daarnaast was hij vanaf 1881 minder dan een jaar een door de gouverneur benoemd lid van de Koloniale Staten van Suriname, de volksvertegenwoordiging van Suriname binne het Koninkrijk der Nederlanden. Borret was bevriend met monseigneur J.H. Schaap (Amsterdam, 27 september 1823 – 19 maart 1889), de apostolisch vicaris van Nederlands Guyana-Suriname en titulair bisschop van Etalonia, die net als hij in Katwijk en Leiden had gestudeerd. In 1882 gaf Borret al zijn hoge functies op en trad toe tot de congregatie der redemptoristen, waarbinnen hij in 1883 tot priester werd gewijd. In 1887 werd hij door mgr. Schaap, bij diens reis naar Europa, benoemd tot plaatsvervangend overste van de missie in Suriname. Borret preekte zowel in het ‘Negerengelsch’ als in het Hindoestaans. Arnoldus Borret stierf op veertigjarige leeftijd aan tyfus.

Borret was een gedreven tekenaar en schilder, die samen met Jacques Samuels, de gebroeders Penard en Theodore Bray het authentieke leven in het Suriname van eind negentiende eeuw heeft vastgelegd. Vanuit zijn interesse in kunst en architectuur werd hij door Mgr. Schaap onder meer betrokken bij het ontwerp, vooral het interieur, van de Kathedrale Basiliek van Sint Petrus en Paulus, een houten kathedraal die tussen 1883 en 1887 in het centrum van Paramaribo werd gebouwd. De kathedraal is een van de grootste van hout geconstrueerde kerken van Zuid-Amerika. Tijdens zijn reizen door Suriname heeft Borret diverse locaties, personen en gemeenschappen vastgelegd, waaronder de melaatsenkolonie Batavia (waarvan de drie onderstaande tekeningen stammen). Borret verzamelde zijn teken- en schilderwerk in een album. In 1882 stuurde hij dit naar zijn broer Theodoor in Nederland. Deze schonk het in 1911 aan het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV). In 2003 werden alle 148 tekeningen uit het album gereproduceerd. Het uitgebrachte boek met de titel Arnold Borret bevat tevens vier tekeningen uit het archief van de redemptoristen te Wittem (Limburg).