DE LANGZAME ONTBINDING VAN HET BRITSE RIJK 4
In de afgelopen eeuw is er een enorme lijst ontstaan aan Britse kolonies, mandaten, protectoraten, territoriale claims en pure veroveringen. Hieronder een chronologisch overzicht, waarbij is gestreefd naar volledigheid, maar met name over de activiteiten in Azië en de Thirteen American Colonies een verdere detaillering gewenst is. In rood is aangegeven welke landen momenteel lid zijn van de Commonwealth of Nations en waarmee Groot-Brittannië dus stevige diplomatieke banden heeft. In blauw de landen van de British Overseas Territory aangegeven, die dus nog steeds behoren tot het grondgebied van Groot-Brittannië. In groen de gebieden die het moederland Groot-Brittannië en Noord-Ierland vormen.
.
| 927-1707 1066-heden . . 1346-heden 1541-1801 1542-heden 1583-1907 1603-1707 1607-1776 . . . 1607-1981 1623-1983 1627-1963 1632-heden 1648-1973 1650-heden 1655-1860 1655-1962 1658-heden . 1664-1979 1670-1870 1670-heden 1680-heden 1681-heden 1689-1962 1704-heden 1707-heden 1707-heden . 1713-1867 1763-1791 . 1763-1974 1763-1978 1763-1979 1771-1963 . . 1784-1867 1784-1821 1784-1821 1788-1901 1790-1914 1791-1840 1791-1840 1793-1859 . . 1801-1921 1807-1890 1809-1947 1810-1968 1813-1964 1814-1910 1814-1966 1815-1923 1815-1948 1819-1963 1820-1968 1821-1957 1821-1965 1829-1901 1833-heden 1836-1901 1838-heden 1840-1867 1840-1907 1841-1997 1843-1910 1849-1866 1851-1901 1856-1901 1858-1871 1858-1947 1859-1870 . 1859-1901 1862-1863 1867-1947 1868-1966 1871-1981 1874-1895 1874-1895 1874-1970 1875-1967 1878-1910 1878-1922 1879-1919 1880-1971 1883-1964 1884-1886 . 1884-1960 1884-1966 1884-1966 1885-1960 1887-1965 1887-1980 1888-1895 1888-1895 1888-1901 1888-1946 1888-1946 1888-1984 1889-1926 1890-1964 1892-1971 1892-1916 1893-1914 1893-1965 1893-1978 1894-1962 1894-1961 1895-1920 1896-1946 1896-1946 1899-1956 1899-1961 1899-1965 1900-1901 1900-1913 1900-1913 1900-1970 1901-1931 1902-1910 1902-1910 1902-1968 1903-1976 1907-1947 1907-1949 1908-heden . 1908-heden 1909-1946 1909-1946 1909-1946 1909-1946 1910-1947 1910-1931 1913-1954 1914-1922 1914-1946 1914-1961 1916-1971 1919-1961 1919-1961 . 1919-1961 1919-1961 . . . . 1920-1925 1920-1932 1920-1948 . 1920-1963 1921-1949 1921-heden 1924-1965 1925-1960 1931-1961 1960-heden 1965-heden – |
Brits Kroon . . Kroon Brits Brits Kolonie Brits Kolonie . . . Kolonie Kolonie Kolonie Brits Kolonie Brits Protectoraat Kolonie Brits . Kolonie Kolonie Brits Brits Brits Kolonie Brits Brits Brits . Kolonie Kolonie . Kolonie Kolonie Kolonie Kolonie . . Kolonie Kolonie Kolonie Kolonie Kolonie Kolonie Kolonie Protectoraat . . Brits Kolonie Protectoraat Kolonie Kolonie Kolonie Kolonie Protected State Kolonie Kolonie Protected State Kolonie Kolonie Kolonie Brits Kolonie Brits Kolonie Kolonie Kolonie Kolonie Kolonie Kolonie Kolonie Kolonie Kolonie Kolonie . Kolonie Kolonie Dominion Protectoraat Kolonie Protected State Protected State Protectoraat Protectoraat Protectoraat Protectoraat Protected State Protected State Kolonie Protectoraat . Protectoraat Kolonie Protectoraat Kolonie Protected State Condomium Protected State Protected State Protectoraat Protectoraat Protected Protected State Protectoraat Protectoraat Protected State Protectoraat Protectoraat Kolonie Protectoraat Protectoraat Kolonie Protectoraat Protected State Protected State Protectoraat Protected State Protectoraat Protectoraat Protectoraat Protectoraat Protected State Dominion Kolonie Kolonie Protectoraat Kolonie Dominion Dominion Brits . Claim Protected State Protected State Protected State Protected State Protected State Kolonie Protectoraat Protectoraat Protected State Protectoraat Protected State B-Mandaat B-Mandaat . B-Mandaat C-Mandaat . . . . A-Mandaat A-Mandaat A- Mandaat . Kolonie Dominion Brits Protectoraat Kolonie Dominion Basis Basis – |
Koninkrijk Engeland Kanaaleilanden (bestaand uit de grotere eilanden Jersey, Sark, Guernsey, Herm, Alderney, de kleine eilandjes Jethou en Brecqhou en een aantal onbewoonde eilanden. Island of Man Koninkrijk Ierland (personele unie) Wales wordt onderdeel van het koninkrijk Engeland Newfoundland (deel Brits-Noord-Amerika) Koninkrijk Schotland gaat een personele unie aan met het koninkrijk Engeland Thirteen American Colonies (New Hampshire, Massachusetts Bay, Rhode Island and Providence Plantations, New York, New Jersey, Pennsylvania, Delaware, Maryland, Virginia, North Carolina, South Carolina, Georgia; vanaf 176 de Verenigde Staten van Amerika) Antigua en Barbuda (deel van Brits-West-Indië) Saint Kitts and Nevis (deel van Brits-West-Indië) Barbados (deel van Brits-West-Indië) Montserrat (deel van Brits-West-Indië) Bahama’s (deel van Brits-West-Indië) Anguila (deel van Brits-West-Indië) Miskitokust (nu verdeeld over Honduras en Nicaragua) Jamaica (deel van Brits-West-Indië) Sint-Helena, Ascension en Tristan da Cunha (incl. de onbewoonde eilanden Gough, Inaccessible en de Nightingale-eilanden) Saint Lucia (deel van Brits-West-Indië) Rupertland (deel Brits-Noord-Amerika, verkocht aan Canada) Kaaimaneilanden (deel van Brits-West-Indië) Britse Maagdeneilanden (deel van Brits-West-Indië) Turks- en Caicoseilanden (deel van Brits-West-Indië) Trinidad and Tobago (deel van Brits-West-Indië) Gibraltar Bermuda (deel van Brits-West-Indië) Koninkrijk Groot-Brittannië (samengaan van koninkrijken Schotland en Engeland) Nova Scotia (deel Brits-Noord-Amerika, in 1867 bij Canada) Provincie Quebec (deel Brits-Noord-Amerika, in 1791 gesplitst in Opper- en Neder-Canada) Grenada (deel van Brits-West-Indië) Dominica (deel van Brits-West-Indië) Saint Vincent and the Grenadines (deel van Brits-West-Indië) Maleisië bestaande uit de Straits Settlements, Johor, Gefedereerde Maleise Staten, Kedah, Perlis, Kelantan, Terengganu, Noord-Borneo, Sarawak en Brunei Nieuw-Brunswijk (deel Brits-Noord-Amerika, in 1867bij Canada) Cape Bretoneiland (deel Brits-Noord-Amerika, naar Nova Scotia) Prins Edwardeiland (deel Brits-Noord-Amerika, naar Nova Scotia) Nieuw-Zuid-Wales Sierra Leone Opper-Canada (deel Brits-Noord-Amerika, naar Provincie Canada) Neder-Canada (deel Brits-Noord-Amerika, naar Provincie Canada) British-India (een verzamelnaam van een aantal gebieden, vaak als zgn. presidenties door de East India Company gevestigd; pas in 1859 neemt de Britse regering de controle over. Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland Helgoland (in 1890 met Duitsland geruild tegen Zanzibar) Sikkim (nu deel van India) Mauritius Malta Kaapkolonie (opgegaan in Unie van Zuid-Afrika) Brits-Guiana (nu Guyana) Nepal Brits-Ceylon (sinds 1972 Sri Lanka) Singapore Verdragsstaten (nu Verenigde Arabische Emiraten) Goudkust (nu Ghana) Gambia (deel van het huidige Gambia) West-Australië (nu deel van Australië) Falklandeilanden Zuid-Australië (nu deel van Australië) Pitcairneilanden Provincie Canada (deel Brits-Noord-Amerika, in 1867 naar dominion Canada) Nieuw-Zeeland (na 1907 een dominion) Hongkong Natal (opgegaan in Unie van Zuid-Afrika) Vancouvereiland (deel Brits-Noord-Amerika, in 1866 opgegaan in Brits-Columbia) Victoria (nu deel van Australië) Tasmanië (afscheiding van Nieuw-Zuid-Wales, nu bij Australië) Brits-Columbia (in 1871 opgegaan in de dominion Canada) Brits-Indië, waaronder India, Pakistan, Bangladesh en Birma Northwest Territories (deel Brits-Noord-Amerika, in 1870 opgegaan in de dominion Canada) Queensland (afscheiding van Nieuw-Zuid-Wales, nu bij Australië) Stikine Territory (deel Brits-Noord-Amerika, opgegaan in Brits-Columbia) Canada Basutoland (nu deel van Lesotho) Brits-Honduras (nu Belize) Perak (opgegaan in Gefedereerde Maleise Staten) Selangor (nu deel van Maleisië) Fuji Aden (nu deel van Jemen) Walvisbaai (enclave in de Duitse kolonie Duits-Zuidwest-Afrika, in 1910 naar de Unie van Zuid-Afrika, nu deel van Namibië) Cyprus (na 1922 een kolonie) Afghanistan Bahrein Nyasaland (nu Malawi) Brits-Nieuw-Guinea (in 1888 naar Australië, nu bij Papoea-Nieuw-Guinea) Brits-Somaliland (nu een deel van Somalië) Basutoland (nu Lesotho) Beetsjoenaland (nu deel Botswana) Kolonie en Protectoraat Nigeria Maladivische Eilanden (nu Maladiven) Vanuatu Negeri Sembilan (opgegaan in Gefedereerde Maleise Staten) Pahang (opgegaan in Gefedereerde Maleise Staten) Cookeilanden Sarawak (nu deel van Maleisië) Noord-Borneo (nu deel van Maleisië) Brunei Tokelau (0vergedragen aan Nieuw-Zeeland) Zanzibar (nu deel van Tanzania) Muscat en Oman (nu Oman) Gilbert- en Ellice-eilanden (nu Kiribati en Tuvalu) Brits Centraal-Afrika (vanaf 1907 Nyasaland, nu Malawi) Rhodesië (nu Zambia en Zimbabwe) Britse Salomonseilanden (nu Salomonseilanden) Oeganda Oeganda Brits-Oost-Afrika (na 1920 de kolonie Kenia) Gefedereerde Maleise Staten (nu deel van Maleisië) Malakka (nu deel van Maleisië) Anglo-Egyptisch Soedan Koeweit Gambia (deel van het huidige Gambia) Niue (in 1901 naar Nieuw-Zeeland, vanaf 1974 zelfstandig) Zuid-Nigeria (vanaf 1913 deel van Nigeria) Noord-Nigeria (vanaf 1913 deel van Nigeria) Tonga Australië Oranjerivierkolonie (opgegaan in de Unie van Zuid-Afrika) Zuid-Afrikaansche Republiek (naar Unie van Zuid-Afrika) Swaziland Seycellen Nieuw-Zeeland Newfoundland (aangesloten bij Canada) Zuid-Georgia en de Zuidelijke Sandwicheilanden (een verzameling van 24 kleine eilandjes in de Stille Zuidzee) Brits Antarctisch Territorium Terenggenu (nu deel van Maleisië) Kedah (nu deel van Maleisië) Kelantan (nu deel van Maleisië) Perlis (nu deel van Maleisië) Bhutan Unie van Zuid-Afrika Nigeria Egypte Johor (nu deel van Maleisië) Sierra Leone Quatar Duits-Kameroen (nu Kameroen, uitkomst Verdrag van Versailles) Duits-Oost-Afrika (nu deel van Tanzania en Ruanda, uitkomst Verdrag van Versailles) Westelijk Togoland (nu bij Ghana, uitkomst Verdrag van Versailles) Duits-Nieuw-Guinea (nu deel van Papoea-Nieuw-Guinea, uitkomst Verdrag van Versailles). Tot de voormalige Duitse kolonie hoorde ook de eilanden/eiland-groepen: Bismarck-archipel, Keizer Wilhelmsland, Marshalleilanden, Noordelijke Salomons-eilanden Buka en Bougainville, Carolinen, Palau, Samoa, Duitse Marianen en Nauru. Hierover werden Australische, Nieuw-Zeelandse en Japanse mandaten verstrekt. Irak (uitkomst Verdrag van Sévres) Mesopotamië (uitkomst Verdrag van Sévres, nu Irak) Palestina en Trans-Jordanië (uitkomst Verdrag van Sévres, nu Israël en de Staat Palestina) Kenia (tot 1920 het protectoraat Brits-Oost-Afrika) Ierse Vrijstaat Noord-Ierland als deel van het Verenigd Koninkrijk Barotseland (nu deel van Zambia) Cyprus (voorheen vanaf 1878 een protectoraat) Unie van Zuid-Afrika (nu Zuid-Afrika) Akrotiri en Dhekelia (militaire basis op Cyprus Brits Indische Oceaanterritorium (militaire basis in Stille Zuidzee) Mozambique |
MUIZENEST 