MUIZENEST

Siegmund Sredzki (Berlijn, 30 november 1892, concentratiekamp Sachsenhausen, 11 oktober 1944) werkte aan de draaibank in een fabriek voor de Duitse wapen- en munitie-industrie, tot hij in 1915 werd opgeroepen voor militaire dienst. In 1918 nam hij tijdens de Novemberrevolutie deel aan de gewapende strijd. In dat jaar werd Sredzki ook lid van de Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands (USPD), een socialistisch-pacifistische partij onder leiding van Hugo Haase. De partij was een jaar eerder opgericht door leden van de SPD-fractie in de Rijksdag. De SPD steunde toen de oorlogspolitiek van de Duitse generale staf en stemde steeds vóór nieuwe oorlogskredieten. De USPD volgde een revolutionair en marxistisch programma aan. De partij beschouwde zich daarmee als de enige erfgenaam van de socialisten August Bebel en Wilhelm Scheidemann. Binnen korte tijd kende de USPD 40.000 leden, terwijl de communistische Spartacusbond slechts 3.000 leden telde. In november 1918 werd Raad van Volkscommissarissen als voorlopige regering benoemd, waarin zowel de SPD als de USPD met drie leden vertegenwoordigd was. Tijdens de Spartacus-opstand in januari 1919 bleef de rechtervleugel van de partij trouw aan de regering waarin men zitting had, maar de linkervleugel van de USPD vocht aan de zijde van de opstandelingen mee. In de loop van 1919 keerde de rechtervleugel met voorzitter Hugo Haase terug naar de SPD; het grootste deel van de linkervleugel sloot zich aan bij de Kommunistishe Partei Deutschland (KPD) en het restant probeerde de USPD overeind te houden. In 1924 hield de partij echter op te bestaan.

Siegmund Sredzki hoorde tot deze linkervleugel en werd dus in 1919 lid van de KPD. Hij vatte zijn baan in de fabriek weer op, maar in de loop der jaren kreeg hij steeds meer taken binnen diverse linkse organisaties, bijvoorbeeld in de vereniging van proletarische vrijdenkers en als voorzitter van een vereniging die namens de regio Berlijn vriendschapscontacten onderhield met de Sovjet-Unie. Nadat in Duitsland de nazi’s aan de macht kwamen, nam hij deel aan het communistische verzet tegen de nationaalsocialisten. Ook zij vrouw Margarete (1895-1968), zijn zoon Gerhard (1917-1988) en schoondochter Gerda (1917-1995) namen aan dat verzet deel. De zoon en zijn echtgenote zouden later lid worden van de grote verzetsgroep Die Rote Kapelle. Siegmund Sredzki werd een van de vijf Berlijnse kopstukken van het door de KPD geleide verzet. Sredzki werd in 1933 en 1934 meerdere malen gearresteerd.

Op 7 december 1934 werden hij, Margarete, Gerhard en Gerda door de Gestapo gearresteerd. Siegmund zou niet meer vrijkomen. Op 9 juni 1936 werd Siegmund voor de rechtbank in Berlijn tot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens ‘her voorbereiden van hoogverraad’. Hij bracht deze straf door in achtereenvolgens Tuchthuis Luckau en de concentratiekampen Börgermoor, Esterwegen en Aschendorfermoor. Toen hij in 1939 zijn straf erop had zitten, werd hij doorgestuurd naar het concentratiekamp Sachsenhausen. In het kamp had hij een belangrijke rol in het organiseren van illegale activiteiten van de gevangenen en her houden van solidariteitsacties met de uitgehongerde sovjet-krijgsgevangenen die in de loop der jaren in het kamp terecht kwamen. In de herfst 1944 kwam de SS-kampleiding de diverse illegale bezigheden in het kamp op het spoor. Na wekenlange zware folteringen werden op 11 oktober 1944 27 verzetsleden, waaronder Siegmund Sredzki, met een nekschot in Sachsenhausen om het leven gebracht.

Op 31 januari 1952 werd in het Berlijnse stadsdeel Prenzlauer Berg een straat naar hem vernoemd. Vanaf 1974 was in de onmiddellijke omgeving een school naar hem vernoemd, tot deze school in 1991 werd opgeheven en het gebouw een andere functie kreeg. In de Knaackstraße, vernoemd naar eden andere verzetsstrijder is het beeld ‘Traditionen der deutschen Arbeiterklasse’ van beeldhouwer Heinz Worner geplaatst, waarin de twee vermoorde verzetshelden Ernst Knaack en Siegmund Sredzki worden geëerd. Uiteraard kon allerlei tuig het niet nalaten met de spuitbus het monument te ontsieren.